حرمت توسّل به پیامبران و اولیاء

آراء و نظریّات وهّابیّون در توسّل به پیامبر صلى الله علیه و آله 1. نظریّه ابن تیمیّه: از اساسى ترین اشکال وهّابیّت نسبت به مسلمانان متّهم ساختن آنان به شرک به بهانه توسّل به رسول گرامى صلى الله علیه و آله و صالحان است. ابن تیمیّه بنیانگذار و تئوریسین وهّابیّت گفته است: من یأتی إلى قبر نبیّ أو صالح، ویسأله حاجته، ویستنجده، مثل أن یسأله أن یُزیلَ مرضه، أو یَقْضی دینَه ، أو نحو ذلک ممّا لا یَقْدر علیه إلاّ اللّه ، فهذا شرک صریح ، یجب أن یُستتابَ صاحبُه ، فإن تاب، وإلاّقُتِل . وقال: قول کثیر من الضلاّل: هذا أقرب إلى اللّه منّی . وأنا بعید من اللّه لایمکننی أن أدعوه إلاّ بهذه الواسطة ونحو ذلک من أقوال المشرکین⁽¹⁾؛ هر کس کنار قبر پیامبر [ صلى الله علیه و آله ] یا یکى از افراد صالح

---

(1) زیارة القبور والاستنجاد بالمقبور، ص 156؛ نزدیک به این مضمون در الهدیّه السنیّه، ص 40 و کشف الارتیاب، ص 214.

(207)

---

بیاید و از آنان بخواهد که بیمارى او را شفا دهد و یا قرض او را ادا کند، مشرک است، زیرا هیچ کس جز خداوند قدرت بر انجام اعمالى این چنین را ندارد، پس واجب است چنین شخصى را وادار به توبه کنند و اگر توبه نکرد، باید کشته شود. و نیز گفته است: کسانى که مى گویند چون فلان شخص از من به خدا نزدیک تر است، پس باید او را واسطه در دعاها قرار دهم، این سخنان شرک و گوینده آن مشرک است. 2. نظریّه محمّد بن عبد الوهّاب: محمّد بن عبد الوهّاب مجدّد ناشر افکار ابن تیمیّه مى گوید: وإنّ قصدهم الملائکة والأنبیاء والأولیاء یریدون شفاعتهم والتقرّب إلى اللّه بذلک، هو الذی أحلّ دماءهم وأموالهم⁽¹⁾؛ آنان که به ملائکه، پیامبران و اولیاى خدا، توسّل مى کنند و آنان را شفیع خود قرار مى دهند و به وسیله آنان به خداوند تقرّب مى جویند، خونشان حلال و اموال آنان مباح است. محمّد بن عبد الوهّاب به دنبال پیمان همکارى با محمّد بن سعود، جدّ اعلاى فهد، اعلام کرد: هرکس به پیامبران و صالحان توسّل جوید و آنان را شفیع خود سازد، خونش حلال و قتل آن جایز است⁽²⁾.

---

(1) کشف الشبهات، ص 58، ط. دار القلم بیروت و مجموع مؤلّفات الشیخ محمّد بن الوهّاب، ج 6، ص 115، رسالة کشف الشبهات. (2) همان.

(208)

---